Author: Renata Piątkowska
Illustrator: Maciej Szymanowicz
Year: 2013
Publisher: Literatura
Place of publication: Łódź
Pages: 47
ISBN: 9788376722566
Notes: “Wojny dorosłych – historie dzieci” series
Translations:
- All of My Mums, trans. K. Kożurno, ill. M. Szymanowicz, Łódź: Literatura 2016, pp. 51, ISBN: 9788376724553;
- Tutte le mie mamme, trans. B. Majchrzak, ill. M. Szymanowicz, 2019, pp. 48, Firenze: La Giuntina, ISBN: 9788880577812.
The narrator is Szymon Bauman, an older man reminiscing on the times of war when he witnessed the Holocaust as little Szymek. When the war starts, he, his sister and his mother are forced to wear armbands with the star of David in public places, and later on – relocate into the Ghetto. Soon, Chana, the boy’s younger sister, is taken to Umschlagplatz and transported to Treblinka, and his mother falls ill. Then, Sister Jolanta (Irena Sendler is her real name) intervenes, helping the family and preparing Szymek to escape back to the so-called “Aryan” side, where he may have a chance to survive the war and the Shoah. The “Mums” in the title are guardians who care for the boy on the other side of the wall. Szymek’s last stop out of the Ghetto is a house in Otwock, where he meets other children rescued like him and lives to see the end of the war.
This book portrays the work of Irena Sendler, one of the Righteous Among the Nations who arranged for Jewish children to be smuggled out of the Ghetto onto the “Aryan” side during the war. Although the novel’s characters, apart from Sendler, are fictional, the procedure of rescuing a Jewish child from the Ghetto is described in a very realistic manner, including the training to play the role of a non-Jewish Pole.
Bibliography:
- Heska-Kwaśniewicz, K., Wojna[sic!] Dorosłych – Historie Dzieci. Narracje o wojnie w literaturze dla młodych odbiorców po transformacji ustrojowej (1990–2015), [in:] Literatura dla dzieci i młodzieży, vol. 5, ed. K. Tałuć, Katowice 2017, pp. 33–56 (pp. 41–42);
- Ippoldt, L., Dziecko a wojna – literatura dla dzieci o tematyce wojennej na wybranych przykładach polsko- i niemieckojęzycznych, „Orbis Linguarum”, no. 48, 2018, pp. 501–504 (p. 503);
- Janus-Sitarz A., Gry wyobraźni a oswajanie przestrzeni strachu. Czasy Holokaustu w literaturze dla dzieci, [in:] Wolność i wyobraźnia w literaturze dziecięcej, eds. A. Czabanowska-Wróbel, M. Kotkowska, Kraków 2017, pp. 195–206;
- Jarzyna, A., Szlemiele. Zwierzęta wobec Zagłady w literaturze dla dzieci, „Narracje o Zagładzie”, no. 2, 2016, pp. 235–256;
- Jarzyna, A., Post-koiné. Studia o nieantropocentrycznych językach (poetyckich), Łódź 2019 (pp. 191–214);
- Jeziorkowska-Polakowska, A., „biała plamka na tle MURU to ja…” – angielski buldog opowiada o Zagładzie, [in:] (Nie)zapomniane zwierzęta, eds. E. Łoch, D. Piechota, A. Trześniewska-Nowak, Gdańsk 2021, pp. 129–161 (p. 132);
- Józefowicz, A., Child-family-peer relations in the most regent Polish prosi for children, in an educational context, [in:] The Educational and Social World of a Child Discourses of Communication, Subjectivity and Cyborgization, eds. H. Krauze-Sikorska, M. Kichowski, Poznań 2015, pp. 287–299 (pp. 295–296);
- Kania, A., Lekcja (nie)obecności. Dziedzictwo polsko-żydowskie w edukacji polonistycznej, Kraków 2017 (p. 94);
- Karczewska, A., „Tylko czy niebo nadal istnieje?” Bóg w najnowszej dziecięcej literaturze o Zagładzie, [in:] Wiara i niewiara. Literackie realizacje wobec doświadczenia Zagłady, eds. P. Kalwiński, A. Karczewska, Lublin 2018, pp. 69–88 (p. 77, 80 fn. 28);
- Karczewska, A., Pamięć i empatia. O dziecięcej literaturze Zagłady, [in:] Pamięć o Zagładzie w polskojęzycznej i niemieckojęzycznej literaturze autorek i autorów drugiego oraz trzeciego pokolenia post-Szoah / Das Gedächtnis an die Shoah in der polnischen und deutschsprachigen Literatur von Autorinnen und Autoren der zweiten und dritten Post-Shoah-Generation, eds. I. von der Lühe, S.J. Żurek, Lublin 2019, pp. 265–300 (p. 267);
- Kasperek, A., „Szlemiel” i „Arka czasu” jako przykłady współczesnej literatury dla dzieci poruszającej tematykę Zagłady, [in:] Zdeptane dzieciństwo. II wojna światowa i jej wpływ na sytuację dzieci, eds. A. Bartuś, P. Trojański, Oświęcim 2017, pp. 329–335 (p. 329);
- Kotaba, K., Czy wojna jest dla dzieci? O obrazach wojny w literaturze dla najmłodszych, „Annales Universitatis Pedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria”, no. XV, 2015, pp. 184–192;
- Kowalska-Leder, J., Literatura polska ostatniego dziesięciolecia wobec Zagłady – próby odpowiedzi na nowe wyzwania, „Zagłada Żydów. Studia i materiały”, no. 10, 2014, pp. 768–802 (p. 790);
- Krajewska, A.M., Młodzieżowe książki o najnowszej historii Polski wydane w ostatnich latach – przegląd subiektywny, „Guliwer”, no. 3, 2018, pp. 69–76 (p. 73);
- Krupiński, P., Pies patrzy na getto. Zwierzę jako podmiot narracji postholokaustowych, [in:] Ślady II wojny światowej i Zagłady w najnowszej literaturze polskiej, eds. B. Sienkiewicz, S. Karolak, Poznań 2016, pp. 57–84 (p. 67, fn. 24);
- Kwiatkowska, A., Jak narysować pamięć? Zagłada w polskich ilustrowanych książkach dla dzieci, „Porównania”, no. 1, 2021, pp. 123–140;
- Mieszek, M., Kulinaria w łódzkiej serii książek dla dzieci „Wojny dorosłych – opowieści[sic!] dzieci”, [in:] Kuchnia i stół w komunikacji społecznej. Tekst, dyskurs, kultura, eds. W. Żarski in collaboration with T. Piasecki, Wrocław 2016 pp. 569–580;
- Olszewska, B., Konwencja pamiętnika, dziennika, autobiografii w książkach o wojnie dla młodego czytelnika, [in:] (Od)pamiętywanie – gry z przeszłością w literaturze dla dzieci i młodzieży, eds. B. Niesporek-Szamburska, M. Wójcik-Dudek, Katowice 2018, pp. 101–117;
- Rybak, K., Hide and Seek with Nazis. Playing with Child Identity in Polish Children’s Literature about the Shoah, „Libri & Liberi”, no. 6 (1), 2017, pp. 11–24;
- Rybak, K., Żyd i uchodźca. Znaczące powinowactwa narracyjne w polskiej literaturze dziecięcej ostatniej dekady, „Czy/tam/czy/tu. Literatura dziecięca i jej konteksty”, no. 2, 2017, pp. 44–62;
- Rybak, K., Rzeczy do zabawy. Zabawki w cieniu Zagłady w twórczości Uriego Orleva, [in:] O czym mówią rzeczy? Świat przedmiotów w literaturze dziecięcej i młodzieżowej, eds. A. Mik, M. Niewieczerzał, E. Rąbkowska, G. Leszczyński, Warszawa 2019, pp. 93–105 (p. 94, fn. 3);
- Rybak, K., I (nie) żyli długo i szczęśliwie. Konstrukcje zakończeń w polskiej literaturze dziecięcej o Zagładzie, “Literatura Ludowa”, vol. 63, no. 1, 2019, pp. 10–23 (p. 11, 16);
- Rybak, K. Dzieciństwo w labiryncie getta. Recepcja mitu labiryntu w polskiej literaturze dziecięcej o Zagładzie, Warszawa 2019;
- Rybak, K., Stosunki polsko-żydowskie i Zagłada w polskiej literaturze dziecięcej XXI wieku, [in:] Stosunki polsko-żydowskie, vol. 2, Kultura. Literatura, sztuka i nauka w XX wieku, ed. Z. Trębacz, Warszawa 2020, pp. 171–187;
- Rybak, K., Zagłada i ideologia w polskiej literaturze dziecięcej XXI wieku, „Narracje o Zagładzie”, no. 1(7), 2021, pp. 155–173 (p. 162, 164);
- Rybak, K., Obrazowanie Zagłady. Narracje holokaustowe w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży, Warszawa 2023;
- Sadowska, D., „Bajki-nie-bajki” czyli II wojna światowa w wybranych polsko- i niemieckojęzycznych utworach dla dzieci z ostatnich 15 lat ze szczególnym uwzględnieniem Asiuni Joanny Papuzińskiej, „Orbis Linguarum”, no. 48, 2018, pp. 169–187;
- Sałatarow, A., Trauma i pamięć w utworach Henryka Grynberga i Arce czasu Marcina Szczygielskiego, „Czy/tam/czy/tu. Literatura dziecięca i jej konteksty”, no. 1–2, 2020, pp. 34–47 (p. 46, fn. 3);
- Sikora, A., W jaki sposób mówimy dzieciom o wojnie? Charakterystyka prozy o tematyce wojennej na podstawie wybranych książek dla dzieci, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum”, no. 2 (19), 2014, pp. 25–44 (p. 29, fn. 12);
- Skowera, M., Różne odcienie dzieciństwa w utworze Agnieszki Suchowierskiej Mat i świat, „Litteraria Copernicana”, no. 3 (23), 2017, pp. 127–138 (p. 129, fn. 8);
- Slany, K., Rutka Joanny Fabickiej jako przykład postpamięciowej literatury dla dzieci, „Maska”, no. 35, 2017, pp. 81–94 (p. 82);
- Szumal, M., Ada Judytka i zaginiony tałes. Dziecięcy klucz do wielokulturowego Białegostoku, „Polonistyka. Innowacje”, no. 9, 2019, pp. 131–140 (p. 133, fn. 7; 139);
- Tomczok, M., Czyja dzisiaj jest Zagłada? Retoryka – ideologia – popkultura, Warszawa 2017 (p. 207);
- Wawer, K., Lekcje (polskiego) z wielokulturowości. Praca z serią Wojny dorosłych – historie dzieci w szkole podstawowej na wybranych przykładach, „Polonistyka. Innowacje”, no. 13, 2021, pp. 145–161 (p. 146);
- Wądolny-Tatar, K., Dziecko i wojna w perspektywie postpamięci. Narracje dla najmłodszych, „Litteraria Copernicana”, no. 3 (23), 2017, pp. 111–124;
- Wójcik-Dudek, M., Architektura pamięci – (nie)literackie przestrzenie getta, „Annales Universitatis Pedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria”, nr XIV, 2014, s. 215–224;
- Wójcik-Dudek, M., Konieczność śladu. Kanony literatury dla dzieci i młodzieży, „Narracje o Zagładzie”, no. 1, 2015, pp. 96–116 (p. 105, fn. 27);
- Wójcik-Dudek, M., Między udziecinnieniem a infantylizacją Zagłady, [in:] Światy dzieciństwa. Infantylizacje w literaturze i kulturze, eds. M. Chrobak, K. Wądolny- Tatar, Kraków 2016, pp. 435–449 (p. 445, 447);
- Wójcik-Dudek, M., Matka – depozytariuszka sytości i głodu. Literatura dla dzieci i młodzieży wobec Zagłady, [in:] Kuchnia i stół w komunikacji społecznej. Tekst, dyskurs, kultura, eds. W. Żarski przy współpracy T. Piaseckiego, Wrocław 2016 s. 449–458 (p. 454);
- Wójcik-Dudek, M., Zamieszkać w Zagładzie. Geografia Holocaustu w literaturze dla dzieci i młodzieży, [in:] Geografia krain zmyślonych. Wokół kategorii miejsca i przestrzeni w literaturze dziecięcej, młodzieżowej i fantastycznej, eds. W. Kostecka, M. Skowera, Warszawa 2016, pp. 43–56 (p. 47);
- Wójcik-Dudek, M., W(y)czytać Zagładę. Praktyki postpamięci w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży, Katowice 2016;
- Wójcik-Dudek, M., „Efekt” Zagłady w polskiej współczesnej literaturze dla dzieci i młodzieży, [in:] Wiara i niewiara. Literackie realizacje wobec doświadczenia Zagłady, eds. P. Kalwiński, A. Karczewska, Lublin 2018, pp. 173–187 (p. 174, 177);
- Wójcik-Dudek, M., Elementarz Zagłady w polskiej najnowszej literaturze dla dzieci, [in:] Śmierć w literaturze dziecięcej i młodzieżowej, ed. K. Slany, Warszawa 2018, pp. 279–294 (pp. 286–287);
- Wójcik-Dudek, M., Memory Boom and Imaginarium of Holocaust in Polish Literature for Young Readers, „Filoteknos”, no. 10, 2020, pp. 309–323 (p. 318).