Author: Bat-Sheva Dagan [בת שבע דגן]
Illustrator: Avi Katz
Translator: Batszewa Dagan
Year: 2012
Publisher: Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau
Place of publicaion: Oświęcim
Pages: 32
ISBN: 9788377040379
Notes: Translation from Hebrew (2000).
Translations:
- לו כוכבים ידעו לדבר, il. א. כץ, Holon: Tsabar, 2000, pp. 29;
- If the stars could only speak, ill. A. Katz, trans. Z. Schaffer, Notts: Holocaust Centre, 2006, pp. 32, ISBN: 9780954300180;
- Wenn Sterne sprechen könnten, ill. A. Katz, trans. B. Otterbach, Berlin: Metropol, 2007, pp. 32, ISBN: 9783938690604.
After the narrator Iza successfully escapes the Radom ghetto, she is found by Germans and sent to a concentration camp. There, she meets her cousin Alunia, who left her sister and two children in Radom. The women manage to organize work together in the hospital block. From this vantage point, they observe the subsequent tragic events at the camp. Thanks to Iza’s help, Alunia survives two years at the camp. She finds solace in looking up at the stars which remind her of her children. Eventually, Alunia’s children also arrive at the camp and are lodged in the same barrack. At one point, the narrator is transported to a different camp where she lives to see liberation by the Red Army. Alunia, her children and her sister also survive the war. After a difficult post-war period, the characters leave for Israel, where they finally meet again on accident after years of separation.
This story, based on its author’s experiences of concentration camp imprisonment, contains much information on the fates of Jews during the Second World War, including the life in a ghetto and in a concentration camp. At the end of the book, a one-page glossary can be found (“ghetto,” “Nazi,” concentration camp,” “Red Army”). Moreover, a CD is included with two lesson plans based on this book, with subjects such as tolerance, otherness, World War Two and the Holocaust.
Bibliography:
- Ippoldt, L., Dziecko a wojna – literatura dla dzieci o tematyce wojennej na wybranych przykładach polsko- i niemieckojęzycznych, „Orbis Linguarum”, no. 48, 2018, pp. 501–504 (p. 503);
- Jasnowski, P., Zagłada Żydów w najnowszej literaturze dziecięcej, „Ryms. Kwartalnik o książkach dla dzieci i młodzieży”, no. 19, 2013, pp. 6–7;
- Jeziorkowska-Polakowska, A., „biała plamka na tle MURU to ja…” – angielski buldog opowiada o Zagładzie, [in:] (Nie)zapomniane zwierzęta, eds. E. Łoch, D. Piechota, A. Trześniewska-Nowak, Gdańsk 2021, pp. 129–161 (p. 132, fn. 6);
- Olszewska, B., Konwencja pamiętnika, dziennika, autobiografii w książkach o wojnie dla młodego czytelnika, [in:] (Od)pamiętywanie – gry z przeszłością w literaturze dla dzieci i młodzieży, eds. B. Niesporek-Szamburska, M. Wójcik-Dudek, Katowice 2018, pp. 101–117 (p. 101 fn. 1);
- Sikora, A., W jaki sposób mówimy dzieciom o wojnie? Charakterystyka prozy o tematyce wojennej na podstawie wybranych książek dla dzieci, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum”, no. 2 (19), 2014, pp. 25–44;
- Wójcik-Dudek, M., Konieczność śladu. Kanony literatury dla dzieci i młodzieży, „Narracje o Zagładzie”, no. 1, 2015, pp. 96–116 (p. 104);
- Wójcik-Dudek, M., W(y)czytać Zagładę. Praktyki postpamięci w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży, Katowice 2016 (pp. 32–33).