Author: Paweł Beręsewicz
Illustrator: Olga Reszelska
Year: 2012
Publisher: Literatura
Place of publication: Łódź
Pages: 135
ISBN: 9788376721675
Notes: Second edition without illustrations with cover by Elżbieta Chojna (P. Beręsewicz, Wszystkie lajki Marczuka, Łódź: Literatura, 2015, pp. 126, ISBN: 9788376723617). An audiobook was published by Biblioteka Akustyczna (2017, ISBN: 9788327246622).
In All of Marczuk’s Likes, many temporal planes intersect, and chapters alternate to present the historical times of World War Two and the present-day adventures of a group of junior high schoolers who work on a school project. The teenagers decide to research the life of one person tied to Choszczówka, the neighbourhood where their school is located, which used to be a village near Warsaw. Looking for inspiration, the students browse Wikipedia and find an entry on Jan Marczuk, a soldier of the Polish Home Army who supposedly organized help for Jews hiding from Nazis during World War Two. The teenagers decide to popularize Marczuk’s story via social media, and their hero quickly starts getting the eponymous likes. Marczuk’s great popularity invigorates some Internet users as they share memories and photographs taken during Nazi occupation, and exchange views on the past. In the end, Marczuk becomes a household name in all of Poland. However, it turns out that Jan Marczuk’s name harbours a secret known only to Adam – the author of the fictional Wikipedia entry!
Beręsewicz’s text could be treated as commentary on the workings of the world created through the Internet and social media, without which much information would never reach a wider audience, and young people in particular. At the same time, considering the fact that Marczuk is created by one of the teenage characters, the book is a warning against fake news and the indiscriminate reading of Internet content. Still, on the historical plane, Beręsewicz does describe local events connected to the Holocaust and Marczuk’s actions to help Jews, protecting them not only from Nazi soldiers, but also their Polish neighbours who decide to collaborate with the occupant. What is the most intriguing about this story is this very contrast between the description of Marczuk’s actions and the information on his non-existence which is revealed at the end. On the one hand, it encourages young readers to treat sources critically; on the other hand, it suggests that a narrative on the past which is widely accepted by living people may often be more credible than solid evidence found in archives.
Bibliography:
- Jelonek, M., Stefaniak, M., Kiedy uczeń spotyka się z książką w sieci, czyli o wyzwaniach dla współczesnego nauczyciela, [in:] Twórcze praktyki polonistyczne, ed. A. Janus-Sitarz, Kraków 2015, pp. 139–157 (pp. 140–141, 145–150);
- Kania, A., Lekcja (nie)obecności. Dziedzictwo polsko-żydowskie w edukacji polonistycznej, Kraków 2017 (pp. 94–96);
- Karczewska, A., Pamięć i empatia. O dziecięcej literaturze Zagłady, [in:] Pamięć o Zagładzie w polskojęzycznej i niemieckojęzycznej literaturze autorek i autorów drugiego oraz trzeciego pokolenia post-Szoah / Das Gedächtnis an die Shoah in der polnischen und deutschsprachigen Literatur von Autorinnen und Autoren der zweiten und dritten Post-Shoah-Generation, eds. I. von der Lühe, S.J. Żurek, Lublin 2019, pp. 265–300 (p. 267);
- Krajewska, A.M., Młodzieżowe książki o najnowszej historii Polski wydane w ostatnich latach – przegląd subiektywny, „Guliwer”, no. 3, 2018, pp. 69–76 (p. 73);
- Kulig-Kozłowska, A., Facebook w szkolnej ławce. Media społecznościowe a edukacja polonistyczna, Kraków 2017 (pp. 189–199);
- Michułka, D., Literatura – historia – edukacja. Spotkania z przeszłością we współczesnych polskich narracjach dla dzieci i młodzieży, „Oblicza Komunikacji”, no. 12, 2020, pp. 433–450 (pp. 441–442);
- Omyła, P., Czytelnicze wyzwanie dla uczniów szkoły podstawowej – Wszystkie lajki Marczuka Pawła Beręsewicza, [in:] Twórcze praktyki polonistyczne, ed. A. Janus-Sitarz, Kraków 2015, pp. 59–65;
- Rybak, K. Dzieciństwo w labiryncie getta. Recepcja mitu labiryntu w polskiej literaturze dziecięcej o Zagładzie, Warszawa 2019 (pp. 14–15);
- Rybak, K., Stosunki polsko-żydowskie i Zagłada w polskiej literaturze dziecięcej XXI wieku, [in:] Stosunki polsko-żydowskie, vol. 2, Kultura. Literatura, sztuka i nauka w XX wieku, ed. Z. Trębacz, Warszawa 2020, pp. 171–187 (p. 182, 184);
- Rybak, K., Zagłada i ideologia w polskiej literaturze dziecięcej XXI wieku, „Narracje o Zagładzie”, no. 1(7), 2021, pp. 155–173 (p. 163);
- Rybak, K., Obrazowanie Zagłady. Narracje holokaustowe w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży, Warszawa 2023;
- Sikora, A., W jaki sposób mówimy dzieciom o wojnie? Charakterystyka prozy o tematyce wojennej na podstawie wybranych książek dla dzieci, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum”, no. 2 (19), 2014, pp. 25–44 (p. 28);
- Slany, K., Rutka Joanny Fabickiej jako przykład postpamięciowej literatury dla dzieci, „Maska”, no. 35, 2017, pp. 81–94 (p. 82);
- Wójcik-Dudek, M., Dzieci i książki w Bibliotece Shoah, [in:] (Przed)szkolne spotkania z lekturą, eds. B. Niesporek-Szamburska, M. Wójcik-Dudek, in cooperation with A. Zok-Smoła, Katowice 2015, pp. 81–95 (p. 86, fn. 18);
- Wójcik-Dudek, M., Konieczność śladu. Kanony literatury dla dzieci i młodzieży, „Narracje o Zagładzie”, no. 1, 2015, pp. 96–116 (pp. 112–113);
- Wójcik-Dudek, M., Między udziecinnieniem a infantylizacją Zagłady, [in:] Światy dzieciństwa. Infantylizacje w literaturze i kulturze, eds. M. Chrobak, K. Wądolny- Tatar, Kraków 2016, pp. 435–449 (p. 445, 447);
- Wójcik-Dudek, M., Matka – depozytariuszka sytości i głodu. Literatura dla dzieci i młodzieży wobec Zagłady, [in:] Kuchnia i stół w komunikacji społecznej. Tekst, dyskurs, kultura, ed. W. Żarski in cooperation with T. Piasecki, Wrocław 2016 pp. 449–458 (p. 454);
- Wójcik-Dudek, M., W(y)czytać Zagładę. Praktyki postpamięci w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży, Katowice 2016;
- Wójcik-Dudek, M., Dybuk i Facebook. Pamięć i postpamięć jako wyzwania edukacji polonistycznej, „Guliwer”, no. 3, 2018, pp. 34–43;
- Wójcik-Dudek, M., Memory Boom and Imaginarium of Holocaust in Polish Literature for Young Readers, „Filoteknos”, no. 10, 2020, pp. 309–323 (pp. 321–322).