Czika, piesek w getcie [צ’יקה, הכלבה בגיטו]

Głównym bohaterem jest pięcioletni Michaś, który wraz z rodziną i swoją suczką Cziką musiał zamieszkać w getcie. Pewnego dnia Niemcy decydują, że Żydzi muszą oddać wszystkie swoje psy. Michaś nie może pogodzić się z rozkazem, więc rodzice znajdują inne rozwiązanie: Cziką zajmie się pani Hanusia, „nie-Żydówka, która mieszka poza gettem”. Ojciec bohatera wyprowadził więc psa poza getto i trafił do wiejskiego domu kobiety, która – mimo niewielkich zapasów żywności – decyduje się zaopiekować psem. Gdy w getcie rozpoczynają się transporty do obozów koncentracyjnych, rodzina chowa się w przygotowanej wcześniej kryjówce, gdzie uda się jej przetrwać do końca wojny, gdy do miasta wkracza armia radziecka: wtedy też rodzina może opuścić kryjówkę i przyjąć z powrotem Czikę.

Krótka opowieść prezentuje życie Żydów w niewielkim, pozbawionym strzeżonego ogrodzenia getcie, koncentrując się na relacji chłopca i zwierzęcia. Na końcu książki znajduje się krótki słownik pojęć (getto, nazista, obóz koncentracyjny), ponadto uzupełnieniem publikacji jest płyta CD zawierająca dwa scenariusze lekcji stworzone na podstawie książki poświęcone między między innymi tolerancji, inności, II wojnie światowej i Zagładzie.

Bibliografia:

• Ippoldt, L., Dziecko a wojna – literatura dla dzieci o tematyce wojennej na wybranych przykładach polsko- i niemieckojęzycznych, „Orbis Linguarum”, nr 48, 2018, s. 501–504 (s. 503);
• Jarzyna, A., Szlemiele. Zwierzęta wobec Zagłady w literaturze dla dzieci, „Narracje o Zagładzie”, nr 2, 2016, s. 235–256;
• Jarzyna, A., Post-koiné. Studia o nieantropocentrycznych językach (poetyckich), Łódź 2019 (s. 191–214);
• Jeziorkowska-Polakowska, A., „biała plamka na tle MURU to ja…” – angielski buldog opowiada o Zagładzie, [w:] (Nie)zapomniane zwierzęta, red. E. Łoch, D. Piechota, A. Trześniewska-Nowak, Gdańsk 2021, s. 129–161 (s. 132, przyp. 6);
• Krupiński, P., Pies patrzy na getto. Zwierzę jako podmiot narracji postholokaustowych, [w:] Ślady II wojny światowej i Zagłady w najnowszej literaturze polskiej, red. B. Sienkiewicz, S. Karolak, Poznań 2016, s. 57–84;
• Mioduszewska, Z., Zwierzęta w literaturze o Zagładzie, [w:] Koziołek Matołek i inne bajkowe zwierzęta w tekstach literatury i kultury, red. M. Bator, B. Gierszewska, K. Kępczyk, Pacanów 2016, s. 44–55 (s. 54);
• Rybak, K., Obrazowanie Zagłady. Narracje holokaustowe w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży, Warszawa 2023 (s. 66);
• Sikora, A., W jaki sposób mówimy dzieciom o wojnie? Charakterystyka prozy o tematyce wojennej na podstawie wybranych książek dla dzieci, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum”, nr 2 (19), 2014, s. 25–44;
• Wójcik-Dudek, M., Konieczność śladu. Kanony literatury dla dzieci i młodzieży, „Narracje o Zagładzie”, nr 1, 2015, s. 96–116 (s. 104);
• Wójcik-Dudek, M., W(y)czytać Zagładę. Praktyki postpamięci w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży, Katowice 2016 (s. 32–33, 195);
• Вуйчик-Дудек, М., Животните и Холокостът в съвременни полски текстове за млади читатели, „Дзяло”, nr 17, 2020.